Instytut » Pracownicy » prof. dr hab. Agnieszka Czajkowska
Krótki życiorys naukowo-dydaktyczny
Urodziłam się w 1966 roku, od trzydziestu kilku lat jestem częstochowianką (z przerwami na Myszków i Brześć - dawny Brześć Litewski), absolwentką II Liceum Ogólnokształcącego im. Romualda Traugutta w Częstochowie (klasa matematyczno-fizyczna) oraz, nieco później, Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego (1990 rok). Studia doktoranckie odbywałam na KUL-u, pracę zatytułowaną Od mitologizacji do mistyfikacji. Romantyczne tradycje „powrotu do kraju lat dziennych" w twórczości Andrzeja Chciuka, Tadeusza Konwickiego i Andrzeja Kusniewicza, napisaną pod kierunkiem naukowym prof. Mariana Maciejewskiego, obroniłam w 1990 roku. Habilitację uzyskałam na podstawie dorobku i książki Historia i „przedmiot tragiczny". Wokół pisarstwa Maurycego Mochnackiego, Pawła Jasienicy i Zbigniewa Herberta w 2007 roku. Od 1990 roku jestem związana z częstochowska uczelnią, początkowo jako asystent, potem adiunkt i wreszcie profesor nadzwyczajny. Pełniłam (i dziś pełnię niektóre) kilka funkcji - Kierownika Zakładu Teorii Literatury, Dyrektora Instytutu Filologii Polskiej, Dziekana Wydziału Filologiczno-Historycznego, Kierownika Zakładu Historii Literatury Polskiej XIX wieku. Obok tego jestem członkiem Zarządu Głównego Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza oraz wiceprzewodniczącą częstochowskiego oddziału tej organizacji. Moja aktywność zawodowa to także udział w pracach Letniej Szkoły Języka i Kultury Polskiej w Częstochowie, udział w zespołach egzaminacyjnych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla młodzieży spoza Polski, ubiegającej się o przyjęcie na studia ze stypendium Rządu RP, współpraca z wieloma uczelniami polskimi i zagranicznymi z częstochowskimi instytucjami kultury oraz z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Lubię pracować w zespole, zależy mi na rozwoju i prestiżu Wydziału i całej Uczelni. Wierzę w wartość solidnej pracy. Cenię niezależne myślenie, solidność, pracowitość, konsekwencję, wytrwałość, punktualność i zaangażowanie.
Zainteresowania badawcze
Podstawowe znaczenie prowadzonych badań polega na krytycznej refleksji nad recepcją polskiego romantyzmu, rozumianego jako specyficznie ukształtowane piśmiennictwo, kultura, sposób myślenia o narodzie i historii, przez polską literaturę XX wieku. Praca doktorska, napisana pod kierunkiem prof. zw. dr hab. Mariana Maciejewskiego, podkreślała nie tylko mitologizujący, ale i mistyfikacyjny charakter odwołań pisarzy współczesnych (Tadeusza Konwickiego, Andrzeja Kuśniewicza, Andrzeja Chciuka), realizujących „pakt autobiograficzny", do twórczości romantyków. Kolejne etapy pracy naukowej podporządkowane zostały poszukiwaniom aksjologicznych aspektów dialogu pisarzy XX z twórcami XIX-wiecznymi, zmierzającego do ustalenia formacji kulturowej opartej na wspólnocie wartości, realizującej się choćby poprzez wybory tematyczne, mitograficzne czy genologiczne. Tak rozumiana komparatystyka pozwoliła na ponowne, dzięki instrumentom wypracowanym przez współczesne postawy metodologiczne, odczytanie twórczości Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, ale także Antoniego Edwarda Odyńca, Wincentego Pola czy publicystyki Maurycego Mochanckiego i pisarstwa Józefa Ignacego Kraszewskiego. Z drugiej strony, podejmowana refleksja nad romantyzmem oddziałuje na lekturę pisarzy XX-go wieku, takich jak Bruno Schulz, Czesław Miłosz, Zbigniew Herbert, Jarosław Marek Rymkiewicz, przemieszczając niejednokrotnie interpretacyjne dominanty ich twórczości. Odwołująca się do romantycznej historiozofii i metodologii historii (m.in. J. Lelewela, J. G. Droysena, J. Micheleta), refleksja nad literaturą współczesną, pozwala na wykorzystywanie doświadczeń współczesnej metahistorii, czego świadectwem jest rozprawa habilitacyjna, poświęcona „przedmiotowi tragicznemu" historii w pisarstwie Maurycego Mochnackiego, Pawła Jasienicy i Zbigniewa Herberta.
Badania, prowadzone nad literaturą XIX wieku, doprowadziły do wydania z rękopisów (wspólnie z Mężem, Krzysztofem Czajkowskim) nieznanych listów T. Czackiego do J. Śniadeckiego z lat 1809 - 1811 oraz do publikacji nieznanych rysunków Józefa Ignacego Kraszewskiego, przechowywanych w Kijowie. Ukazała się tkaże książka „Kraszewski nieubrany. Szkice", będąca efektem badań nad twórczością i publicystyką pisarza, złożone do druku w czasopismach i książkach zbiorowych są kolejne prace, poświęcone autorowi „Starej baśni". W planach - badania nad korespondencją Kraszewskiego oraz wpływem jego osoby na kształtowanie się świadomości współczesnych mu odbiorców literatury.
Bliżej życia
Na szczęście rodzina (mąż i troje dzieci - Mikołaj, Klaudyna i Ola), kot Nuta, pies Luna, znajomi z młodości, rower, wygodne buty, dużo ruchu, podróżowanie. Prócz tego trochę muzyki, kino (najchętniej czeskie, w każdym razie bez przemocy i zabijania, „Skazany na bluesa" i „Jesteś Bogiem" zawsze). Lubię wczesne poranki o każdej porze roku i włoską kuchnię w wykonaniu moich dzieci.